Leśni. Apokryf - spektakl Teatru Polskiego we Wrocławiu

Teatr Polski we Wrocławiu zaprasza na Scenę na Świebodzkim na kolejne pokazy spektaklu Leśni. Apokryf, już 22 i 23 lutego.

Wojna nie ma w sobie nic z bohatera. Zwycięzcy nadają jej patosu, przegrani – heroizmu. Osiemdziesiąt lat po wybuchu drugiej wojny światowej Agnieszka Wolny-Hamkało, świetna wrocławska pisarka, podjęła ważny dziś dialog z opowiadaniami partyzanckimi Tadeusza Różewicza. Marta Streker z pomocą znanych aktorów przełożyła go na scenę. Dziesięć mocnych obrazów absurdu wojny. Dziesięć dotkliwych scen rekonstrukcji działań partyzanckich. Nikt nie pozostanie obojętny. Koniecznie!

Autorka o Leśnych. Apokryfie:

Dramaturgia tekstów, które autor Kartoteki pisał na scenę i dla kina, nie miała mocnej struktury, nie skupiała się na konfliktach, budowaniu postaci. Czasem kolejne wątki czy obrazy łączyła postać bohatera. Czasem te formy opisywano wręcz jako „kolażowe”. Spektakl Leśni. Apokryf ma podobną strukturę, która przez kolejne „obrazy” nawiązuje do Do piachu i tworzy pejzaż intelektualny, jaki znamy z partyzanckich tekstów Różewicza. Odbija się w nim szereg postulatów poety, który uparcie odrzucał metaforę, był przeciwny estetyzacji i budowaniu mitów, także tych związanych z obrazem polskiego żołnierza. Bo bohaterowie byli prawdziwi.

Apokryf to tekst niekanoniczny. Nieuznany, nienatchniony i niezgodny z doktryną. Jego autentyczność jest dyskusyjna. Często jest to tekst „wydobyty z ukrycia”, ujawniony, ale skazany na funkcjonowanie na marginesie kanonu, a czasem stojący wobec niego w opozycji. Partyzanckie teksty Tadeusza Różewicza (dramat Do piachu, ale także opowiadania ze zbiorów Echa leśne, Opadły liście z drzew i Przerwany egzamin) mają taki status. Daleko im do literatury heroicznej czy patriotycznej. Ciekawe, że to właśnie ich prostota wydaje się niektórym okrutna.

Dlaczego uważamy, że warto wejść z dialog z partyzanckimi utworami poety? Kilka argumentów już padło: nie zgadzamy się na wybiórcze traktowanie jego tekstów. Nie zgadzamy się na pomijanie tych, które w danej sytuacji politycznej czy społecznej wydają się komuś niewygodne. Sytuację partyzantów odbieramy jako uniwersalną, nawet wtedy, kiedy dotyczy sporów w teatrze. Zadajemy kłam opinii, że „idiom Różewicza stał się nieproduktywny i wypadł z literackiego obiegu”. Ale jest coś jeszcze, coś bardziej osobistego: Różewicz opisał moralny i cywilizacyjny kataklizm, jakim była wojna.

Agnieszka Wolny-Hamkało

Leśni. Apokryf

Reżyseria: Marta Streker; dramaturgia: Agnieszka Wolny-Hamkało; scenografia: Anna Trzpis-McLean; kostiumy: Julia Kosmynka; muzyka: Sebastian Ładyżyński; światło/wideo: Michał Jankowski

Występują: Grzegorz Borowski (gościnnie), Krzysztof Brzazgoń, Piotr Downar-Zapolski (gościnnie), Igor Kujawski, Tomasz Lulek, Dariusz Maj (gościnnie), Michał Mrozek, Michał Opaliński, Edwin Petrykat