Zagłada polskich elit. Akcja AB – Katyń

Wystawa  „Zagłada polskich elit. Akcja AB - Katyń" została przygotowana przez Biuro Edukacji Publicznej IPN. Jest poświęcona jednemu z najtragiczniejszych momentów w dziejach Polski. Przeprowadzony we wrześniu 1939 r. przez hitlerowską III Rzeszę i komunistyczny ZSRS, IV rozbiór Polski zapoczątkował bezwzględne represje wobec jej obywateli.

W latach 1939-1941 dwaj ówcześni sojusznicy dokonali planowych masowych mordów na wyselekcjonowanych grupach Polaków, uznanych przez nich za przywódczą warstwę narodu. Ze szczególną zajadłością prześladowani byli przedstawiciele polskich elit: naukowcy, działacze politycznii gospodarczy, oficerowie, policjanci, lekarze, księża i nauczyciele. Na obszarze ZSRS była to Zbrodnia Katyńska oraz związane z nią prześladowania, na terenach okupowanych przez Niemcy - akcja AB oraz inne o podobnym zbrodniczym charakterze. Wystawa przywraca pamięć o ludobójstwie, jego ofiarach i sprawcach.

Ekspozycja została podzielona na kilka bloków tematycznych. W pierwszym naświetlono sowiecko-niemieckie przymierze polityczne i wojskowe z lat 1939-1941. Ukazano wspólną agresję na Polskę, jej rozbiór oraz okupację, w trakcie której współpracujące ze sobą mocarstwa wprowadzały w życie ludobójczą politykę wobec obywateli podbitego kraju.

W kolejnych blokach zaprezentowane zostały obie zbrodnicze operacje z 1940 r., najpierw Zbrodnia Katyńska, a następnie akcja AB. Zrekonstruowane zostały przygotowania do zbrodni, jej przebieg oraz najważniejsi sprawcy. Przybliżone zostały przykładowe sylwetki ofiar, w tym także rodzin: Czarnków, Wnuków, Dowbor-Muśnickich i Chrzanowskich, które stały się jednocześnie ofiarami obu oprawców. Podsumowaniem wystawy jest próba bilansu ludobójczych operacji, ukazanie ich geograficznego zasięgu oraz faktu nie ukarania znakomitej w większości odpowiedzialnych za nią funkcjonariuszy III Rzeszy i ZSRS, zwłaszcza sprawców Zbrodni Katyńskiej.

Ekspozycja będzie dostępna do końca kwietnia 2008 r. Można ją oglądać na I piętrze Gmachu Głównego UWr. w godzinach jego otwarcia.