"Książę Niezłomny" J. Grotowskiego na ekranie

11 grudnia o godz. 20.00 w kinie „Warszawa" odbędzie się jednorazowy, specjalny pokaz odrestaurowanej staraniem rzymskiego Uniwersytetu Sapienza filmowej wersji historycznego spektaklu teatralnego „Książę Niezłomny" Calderona-Słowackiego w reżyserii Jerzego Grotowskiego(1965). Odra-Film organizuje ten jednorazowy pokaz we współpracy z wrocławskim Instytutem Grotowskiego, na zakończenie dwudniowej sesji „Kości mi wewnętrzne połamał. Słowacki i Grotowski - rekontekstualizacje", która odbędzie się w Instytucie Grotowskiego w dniach 11-12 grudnia br. Pokaz „Księcia Niezłomnego" będzie we Wrocławiu jednym z ostatnich wydarzeń Roku Słowackiego i Roku Grotowskiego, obchodzonych od 1 stycznia 2009.

 „Książę Niezłomny" Calderona-Słowackiego w reżyserii Jerzego Grotowskiego zrealizowany we wrocławskim Teatrze Laboratorium (1965) to jeden z najważniejszych spektakli w historii światowego teatru XX wieku. Rola Ryszarda Cieślaka w roli Księcia przeszła do historii teatru. Spektakl, który miał swoją premierę ponad czterdzieści lat temu żyje obecnie w pamięci coraz mniejszej liczby świadków-widzów, a może oddziaływać na współczesnych tylko dzięki zapisanym relacjom i filmowej wersji przedstawienia. Film z „Księcia Niezłomnego" nigdy nie był pokazywany we Wrocławiu na dużym ekranie kinowym. Po raz pierwszy zostanie też w takiej formie pokazany w wersji odrestaurowanej. Obecna prezentacja jest unikatową okazją by taką projekcję obejrzeć. O „Księciu Niezłomnym" tak pisał Ludwik Flaszen, wybitny krytyk teatralny i najbliższy współpracownik Jerzego Grotowskiego w Teatrze Laboratorium: „Przedstawienie stanowi swoiste studium fenomenu «niezłomności». Nie polega ona tu na manifestowaniu siły, poczucia godności i odwagi. Działaniom otoczenia, które w ujęciu teatru - patrzy na Księcia jak na dziwaczny, obcy stwór, stwór innego nieomal gatunku - przeciwstawia Książę jakby bierność i łagodność, zapatrzenie w wyższy porządek duchowy. Pozornie nie stawia oporu nieprzyjemnym manipulacjom osobników otaczających go; pozornie nie podejmuje polemiki z prawami ich świata. Czyni więcej: nie przyjmuje tych praw do wiadomości. Ich świat, zapobiegliwy i okrutny, w istocie nie ma doń przystępu. Mogąc uczynić z nim wszystko - władając suwerennie jego ciałem i życiem - nie mogą zrobić mu nic. Książę, poddając się jakby z uległością niezdrowym zabiegom otoczenia, pozostaje niezawisły i czysty - aż do ekstazy". (Ludwik Flaszen, „Książę Niezłomny". Przypisy do przedstawienia [w:] Misterium zgrozy i urzeczenia. Przedstawienia Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium, Wrocław 2006, s. 83).

Na ekranie kina „Warszawa" zobaczymy pokaz poprawionego cyfrowo filmu DVD dokumentującego spektakl Teatru Laboratorium. Rekonstrukcja audiowizualna spektaklu „Książę Niezłomny" (1965) została zrealizowana w 1977 poprzez zsynchronizowanie filmu dokumentalnego 16 mm, bez dźwięku, ze zbiorów archiwum Teatru Laboratorium we Wrocławiu oraz rejestracji audio sporządzonej w Spoleto przez Ferruccia Marottiego w 1967 roku. Przerwy między zdjęciami, a dźwiękiem wynikają z braku dokumentacji audiowizualnej. Film z 1977 roku został w 2005 roku opatrzony napisami, a zdjęcia i dźwięk poprawione cyfrowo. Całość ukazała się na nośniku DVD. Rekonstrukcja tekstu oryginalnego spektaklu: Leszek Kolankiewicz. Kierownictwo projektu: Ferruccio Marotti. Tłumaczenie tekstów pod opieką: Mariny Ciccarini (wersja włoska), Paula Allaina (wersja angielska), Luisy Tinti (wersja francuska). Centro Teatro Ateneo - Università di Roma „La Sapienza".

Odra-Film informuje, że 12 grudnia (sobota) we Wrocławskim Teatrze Współczesnym o godz. 12.00 na Dużej Scenie odbędzie się projekcja zrekonstruowanego cyfrowo zapisu innego słynnego spektaklu Teatru Laboratorium - „Akropolis"  Stanisława Wyspiańskiego (1962) w reżyserii Jerzego Grotowskiego. W rozmowie po projekcji na temat: „Co zostało po Grotowskim w polskim teatrze?" udział wezmą:

Małgorzata Dziewulska - teatrolog, reżyser, publicysta, wykładowca Akademii Teatralnej w Warszawie,  Jarosław Fret - dyrektor wrocławskiego Instytutu im. Jerzego Grotowskiego, Grzegorz Niziołek - krytyk teatralny, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Michael Marmarinos - reżyser spektaklu „Akropolis. Rekonstrukcja", którego premiera odbędzie się 11 grudnia we Wrocławskim Teatrze Współczesnym. Spotkanie poprowadzi Tatiana Drzycimska, tłumaczka i krytyk teatralny.