Sześć filmów z muzyką na żywo w Heliosie

Święto Niemego Kina po raz pierwszy zawita do Wrocławia. Odbędzie się w dniach 12-14 października w kinie Helios Nowe Horyzonty. To autorski festiwal filmów niemych z muzyką na żywo realizowany i opracowywany przez Filmotekę Narodową. Prezentuje filmy epoki niemego kina z towarzyszeniem specjalnie skomponowanej muzyki wykonywanej na żywo przed kinowym ekranem. Jest dedykowany miłośnikom dobrego kina i wspanialej muzyki.

Wszystkie prezentowane na festiwalu filmy pochodzą z unikalnych zbiorów Filmoteki Narodowej oraz innych archiwów europejskich. Dzięki temu widzowie mają okazję zapoznać się z obrazami wyjątkowymi, rzadko lub nigdy nie pokazywanymi w Polsce. Każdej projekcji festiwalowej towarzyszy niepowtarzalny koncert. Muzyka specjalnie przygotowana przez znakomitych artystów jest wykonywana na żywo do filmu. Artyści prezentują muzykę różnych gatunków – jazzową, klasyczną, etniczną, elektroniczną i dj-ską. Projekty muzyczne są specjalnie dobierane, tak aby muzyka opowiadała nastrojowi filmu.

Program festiwalu:

12    października

18.30 Buster Keaton – mistrz burleski
USA 1920-1922
Muzyka na żywo w wykonaniu dj’a.

Zestaw krótkometrażowych filmów z lat 1920-1922 jednego z najważniejszych twórców kina niemego. Zobaczymy pięć legendarnych burlesek: „Więzień nr 13”, „Policja”, „Strach na wróble”, „Sygnał”, „Elektryczny dom”.
Cena: 20 zł

21.00 Rozdroże
Juji-Ro
Reżyseria: Teinosuke Kinugasa
Występują: Janosuke Bando, Akiko Chihaya, Yukiko Ogawa, Ippei Soma
Japonia 1928, 66’
Muzyka na żywo: VeNN Circles Gerard Lebik i Piotr Damasiewicz

Kinugasa – odtwórca kobiecych ról w klasycznym teatrze japońskim – zrealizował „Rozdroże" mając trzydzieści lat. Jak sam mówił, to film samurajski bez pojedynków. Jego akcja rozgrywa się w XIX wieku i opowiada o dramacie rodzeństwa zamieszkującego w pobliżu tokijskiej dzielnicy rozrywek i domów publicznych. Młody Rikiya kocha szaleńczą miłością piękną gejszę Oume. Rywalizacja o jej względy doprowadza do pojedynku, w wyniku którego chłopak traci wzrok. Opiekująca się nim siostra nie ma pieniędzy by opłacić lekarza. Pada propozycja, by zaczęła zarabiać w jednym z domów publicznych. Dziewczyna nie może się zdecydować, za to bez wahania odrzuca umizgi sąsiada, który nie dając za wygraną próbuje ją zgwałcić. Broniąc się Okiku zabija napastnika. Rodzeństwo musi uciekać. Rikiya, który tymczasem odzyskał już wzrok znajduje schronienie dla obojga w opuszczonej szopie. Pragnąc powrócić do ukochanej gejszy zostawia siostrę by odnaleźć Oume w ramionach swego rywala. Na rozdrożu siostra daremnie oczekuje jego powrotu…

Film będąc jednym z najświetniejszych dokonań kina japońskiego lat 20. nie znalazł uznania publiczności. Reżyser chcąc dalej się kształcić wyjechał do ZSRR, Niemiec a później Wielkiej Brytanii. Zabrał ze sobą kopię filmu prezentując ją z wielkim powodzeniem na rozlicznych pokazach. Zatem to właśnie ten tytuł odkrywał przed publicznością świata zachodniego kinematografię japońską tyle tylko, że fakt ten zniknął w niepamięci. Stąd palmę pierwszeństwa zwykło się przypisywać Kurosawie i jego „Rashomonowi”.
Cena: 25 zł.

13    października

18.30        
Ostatni rozkaz
The Last Command
Reżyseria: Josef von Sternberg
Występują: Emil Jannings, Evelyn Brent, William Powell, Jack Raymond, Nicholas Soussanin
USA  1928 , 87’
Muzyka na żywo w wykonaniu tapera Andrzeja Waśniewskiego

Wybitny dramat Josepha von Sternberga z równie wybitną rolą Emila Janningsa, nawiązującą do jego pamiętnej kreacji w „Portierze z hotelu Atlantic” Murnaua. Generał Dołgorucki był dostojnikiem w carskim imperium. Po rewolucji stał się nędzarzem; los rzucił go do Hollywood, gdzie zarabia statystowaniem. Wyróżnieniem ma być dla niego rola dowódcy w filmie batalistycznym. Dołgorucki, jako książę Sergiusz Aleksander, całkowicie utożsamia się z tą rolą, przekonany, że wrócił do swej wspaniałej przeszłości…

Za tę rolę Jannings otrzymał statuetkę Oscara, stając się pierwszym i to podwójnym (również za rolę w Niepotrzebnym człowieku Victora Fleminga) laureatem tej najważniejszej w filmowym świecie nagrody.

Cena biletu: 20 zł

21.00
Georges Méliès – ojciec kina
Francja 1902-1907, 61’
Muzyka na żywo: zespół Pustki

Zestaw sześciu filmów z lat 1902-1907 autorstwa ojca kina fabularnego, pioniera filmowej iluzji: „Podróż na Księżyc”, „Pan Baron”, „Fantastyczny wachlarz”, „Wróżka Carabosse”, „Czterysta żartów diabelskich”, „Tunel pod kanałem La Manche”.

Cena biletu: 30 zł

14 października

18.30
Faust
Reżyseria: Friedrich Wilhelm Murnau
Występują: Gösta Ekman, Emil Jannings, Camilla Horn, Frieda Richard, Wilhelm Dieterle
Niemcy 1926, 80’
Muzyka na żywo w wykonaniu tapera Andrzeja Waśniewskiego

Ostatni film Murnaua zrealizowany w Niemczech dzieli się wyraźnie na dwie części. W pierwszej, wiernej podaniu ludowemu, Faust zawiera pakt z diabłem, by ocalić swe miasto przed szalejącą epidemią dżumy. Jednak omamiony urokiem wiecznej młodości całkowicie ulega władzy szatana, oddając się hulaszczemu trybowi życia. W drugiej części, w większym stopniu wiernej dramatowi Goethego, wyeksponowana zostaje raczej tragedia Małgorzaty. Faust uwodzi dziewczynę. Jej brat próbując zmazać hańbę, ginie w pojedynku z Faustem. Matka umiera ze wstydu i rozpaczy. Dziewczyna popada w obłęd. Oskarżona o dzieciobójstwo zostaje skazana na stos. Faust podejmuje rozpaczliwą próbę ocalenia ukochanej.

Film Murnaua to dzieło-monolit wykorzystujące wszelkie zdobycze ówczesnej techniki filmowej. Z pomocą gry światłocieni, subtelnego przenikania obrazów, podwójnej ekspozycji zdołał wykreować magiczną rzeczywistość pozwalającą w mistrzowski sposób oddać ducha nieśmiertelnego dramatu Goethego.
Cena biletu: 20 zł

21.00
Sentymentalny chłopak
The Sentimental Bloke
Reżyser: Raymond Longford
Występują: Arthur Tauchert, Lottie Lyell, Gilbert Emery, Stanley Robinson, Harry Young Australia  1919 , 70’
Muzyka na żywo: Jazzpospolita

Raymond Longford i jego partnerka Lottie Lyell są pierwszoplanowymi postaciami australijskiego kina niemego, twórcami najlepszych filmów tego okresu. Longford, który zaczął swą karierę jako aktor teatralny i filmowy, zadebiutował w 1911 roku od razu trzema filmami. „Sentymentalny chłopak" to adaptacja niezwykle popularnego w owym czasie w Australii poematu C. J. Dennisa. Opowiada historię romansu Billa i jego dziewczyny Doreen, osadzoną w realiach Woolloomooloo – dzielnicy Sydney. Dzięki staraniom kobiety Bill uwalnia się spod zgubnego wpływu swoich kompanów, by w finale całkowicie zaakceptować szczęście, jakie daje mu życie rodzinne. Historia jest bezpretensjonalna, opowiedziana z wdziękiem i swoistym humorem, świetnie wkomponowana w klimat epoki.

„Sentymentalny chłopak" to film niekonwencjonalny nie tylko ze względu na kolokwializm napisów, naturalne plenery i naturalistyczne postacie, lecz przede wszystkim z uwagi na ciepło, które z niego emanuje. Obraz Longforda wykorzystuje zderzenie kultur w bardzo oszczędny sposób: postacie śmieszą, lecz nie są śmieszne; to zwykli śmiertelnicy, którzy mają swe marzenia i swą godność. Film pozbawiony jest łatwych efektów i dosadnego humoru, charakterystycznego dla twórczości Dennisa. Talent komiczny Taucherta, którego postać na zawsze zrośnie się z granym przez niego Billem, naturalna gra Lyell oraz zdjęcia Arthura Higginsa, jednego z najbardziej znanych operatorów pierwszego okresu australijskiego kina, przyczyniły się do artystycznego i komercyjnego sukcesu filmu.
Cena biletu: 25 zł

Cena karnetu na wszystkie seanse: 100 zł.

Źródło: Nowe Horyzonty

Fot. Łukasz Bera