Zbliża się polsko-japoński "Kosmos" w Instytucie Grotowskiego

W Instytucie Grotowskiego we Wrocławiu, w Studiu Na Grobli, od stycznia 2023 trwają próby do polsko-japońskiego spektaklu "Kosmos" na podstawie powieści Witolda Gombrowicza. Spektakl reżyseruje Hiroshi Koike. Premiera odbędzie się 17 i 18 lutego 2023 roku w Centrum Sztuk Performatywnych Piekarnia.

Polsko-japoński "Kosmos" we Wrocławiu

„Kosmos” to wyjątkowe przedsięwzięcie artystyczne. Po raz pierwszy Instytut Grotowskiego współprodukuje spektakl wraz z japońskim partnerem – Hiroshi Koike Bridge Project. Spektakl stanowi adaptację powieści Witolda Gombrowicza, reżyseruje go wybitny twórca z Japonii, Hiroshi Koike. W obsadzie znaleźli się zarówno japońscy, jak i polscy aktorzy, wyłonieni podczas przesłuchań: Davit Baroyan, Alicja Czerniewicz, Kaśka Dudek, Marek Gluziński, Sylwia Hefczyńska-Lewandowska oraz Azusa Fukushima, Jinya Imai i Makoto Matsushima.

Słowo „kosmos” oznacza kompletny, uporządkowany, harmonijny system. „Kosmos” Witolda Gombrowicza to świat chaosu. Chaos przedstawiony w jego powieści pozwala przyjrzeć się lepiej światu, w którym obecnie żyjemy. Ludzkość wkroczyła w krytyczną epokę i pogrąża się w chaosie. Jakże proroczy okazuje się świat wykreowany przez Gombrowicza! Czy istnieje sposób na znalezienie harmonii w chaosie, byśmy mogli stawić czoło krytycznym zmianom, przed którymi stoimy?

"Kosmos" Gombrowicza w teatrze

Jak zrealizować „Kosmos” Gombrowicza w teatrze? Jak mierzyć się z jego słowem i światem przedstawionym? Odpowiedź jest prosta: poprzez fizyczność. Japoński reżyser Hiroshi Koike zaprosił do współpracy polskich i japońskich performerów wywodzących się z różnych tradycji ruchowych. Na scenie zobaczymy elementy tradycyjnego japońskiego teatru nō oraz współczesne formy choreografii i tańca improwizowanego. Językiem dialogu jest język ojczysty każdego wykonawcy. W spektaklu aktorzy mówią więc po polsku, ormiańsku i japońsku. Muzyka stanowi połączenie nowoczesnego jazzu, elektronicznych bitów z wykorzystaniem różnych instrumentów z Azji i Europy, na żywo wykonają ją Wacław Zimpel i Jinya Imai.

Inicjatorem przedsięwzięcia jest Nikodem Karolak, dyrektor InlanDimensions International Arts Festival. Swym pomysłem podzielił się z Hiroshim Koike w 2019 roku, gdy obchodzono 100. rocznicę nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Japonią. Wtedy też odbyła się pierwsza edycja festiwalu, która miała miejsce we Wrocławiu, Warszawie i Gdańsku. Propozycję współpracy z Instytutem Grotowskiego Hiroshi Koike powitał z wielkiem entuzjazmem. Wielbiciel polskiej sztuki, szczególnie dizajnu, od wielu lat interesował się twórczością Jerzego Grotowskiego, zwłaszcza jego podejściem do teatru.

Hiroshi Koike jest założycielem zespołu Pappa TARAHUMARA, z którym w latach 1982–2012 zrealizował 55 spektakli jako reżyser i choreograf, nieustannie przekraczając granice gatunków w aktorstwie, tańcu, sztuce i muzyce. W 2012 roku zainicjował projekt Hiroshi Koike Bridge Project (HKBP), którego misją jest realizacja we współpracy z innymi artystami przedsięwzięć edukacyjnych, artystycznych i popularyzatorskich. W ramach HKBP Hiroshi Koike zrealizował w Azji 21 spektakli. Reżyser tworzył w 10 krajach, a jego spektakle zostały zaprezentowane w ponad 40.

Był zapraszany do współpracy z artystami z całego świata. Pełnił funkcję dyrektora artystycznego Fundacji Kulturalnej w Tsukubie, przewodniczącego Azjatyckiego Forum Sztuk Performatywnych oraz członka Komitetu Fundacji Japońskiej (2005–2011). Związany z Uniwersytetem Sztuki Musashino, jako pierwszy reżyser teatralny wykłada na Wydziale Scenografii, Wystawiennictwa i Projektowania Ubioru. Jest również dyrektorem i założycielem Instytutu Sztuk Performatywnych, instytucji edukacyjnej kształcącej artystów oraz autorem dwóch książek.

Spektakl stanowi owoc współpracy trzech podmiotów: Instytutu im. Jerzego Grotowskiego, Hiroshi Koike Bridge Project oraz Fundacji Pomosty. Wydarzenie objęte honorowym patronatem Ambasady Japonii w Polsce.

Twórcy i obsada spektaklu

Scenariusz i reżyseria: Hiroshi Koike

Muzyka: Wacław Zimpel

Występują: Davit Baroyan, Alicja Czerniewicz, Kaśka Dudek, Azusa Fukushima, Marek Gluziński, Sylwia Hefczyńska-Lewandowska, Jinya Imai, Makoto Matsushima

Scenografia – koncepcja i realizacja: Hiroshi Koike, Piotr Jacyk, Makoto Matsushima, Jarosław Siejkowski
Wideoart: Adrian Jackowski 

Światło: Jarosław Fret, Daniel Kuźma

Kostiumy: Edyta Krysińska

Lalki: Małgorzata Braszka

Przekład scenariusza: Przemysław Sztafiej

Asystentka reżysera: Marie Kuroda

Producent: Jarosław Siejkowski

Koprodukcja: Instytut im. Jerzego Grotowskiego, SAI Inc. / Hiroshi Koike Bridge Project
Partner: Fundacja Pomosty

Dofinansowano przez Agency for Cultural Affairs Government of Japan in the fiscal year 2022

Czas trwania: 120 min

ip

fot. próby spektaklu "Kosmos", fot. Tobiasz Papuczys