Sztuka
Pochwała dzielności - wernisaż prac Miry Żelechower-Aleksiun

Pochwała dzielności - wernisaż prac Miry Żelechower-Aleksiun

  • 2020-02-24, , godzina 19:00
  • wstęp wolny
  • Galeria HART, ul. Rydygiera 25a, Wrocław

Opis

TEKST Z KATALOGU WYSTAWY:

Piotr Jakub Fereński

„Pochwała Dzielności”

Mira. Pochodzącej spod Rostowa, ale mieszkającej od dekad we Wrocławiu artystki nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Zresztą nie wystarczyłoby miejsca w tym niewielkich rozmiarów katalogu by w sposób adekwatny przybliżyć tę niezwykłą postać. Warto z pewnością przypomnieć, ze debiutowała w roku 1967 wystawą w Galerii Teatru Kalambur oraz że zbliża się okrągła rocznica jej urodzin. Monika Braun w fascynującej książce Mona pisała, że opowieść o Mirze to „historia wyrażona w malarstwie i historia malarstwa kształtującego życie”. Wyjaśniała, iż chodzi przy tym również o głęboką refleksję nad tym co minione, bezpowrotnie utracone, o rozpacz i otchłań, ale też zarazem wytrwałość, o zachwyt nad światem i o wiarę. Jej życie zostało naznaczone najtrudniejszym, najbardziej traumatycznym doświadczeniem w dziejach Europy – Zagładą. Twórczość Żelechower-Aleksiun to mocowanie się z niebytem, nieobecnością, pustką, to próba zbudowania ciagłości wbrew temu wszystkiemu co miało prowadzić do jej przerwania, unicestwienia, utraty. Przetrwać, walczyć z powracającymi demonami historii, z totalitarnymi siłami pragnącymi pozbawić nas godności, wolności, prawa do bycia… sztuka Miry przeciwstawia się śmierci, świadczy o życiu, ustanawia horyzont nadziei. To coś bardziej uniwersalnego niż „tylko” poszukiwanie tożsamości. Jedność triumfuje ponad podziałami.

Dwa cykle malarskie składające się na wystawę prezentowaną w Galerii HART w wyjątkowy sposób ukazują, że „Sztuka to kobieta”. Cielesność i metafizyczna transgresja przynależą do tego samego porządku. Cykl Rut: Żelechower-Aleksiun nosiła się z nim 15 lat. W międzyczasie zobaczyła spektakl o Gilgameszu Teatru Pieśń Kozła. Grzegorz Bral włączył do niego scenę z Księgi Rut. Podobnie jak Mira, on także zrozumiał, że w starotestamentowej opowieści chodzi o życie, o pokonanie śmierci. Tylko kobiety mogą nad nią zwyciężyć. Rut, która jest surogatką stanowi tutaj paradygmatyczną figurę. Prawo żydowskie mówi, że jeśli mąż umarł, to z wdową powinien ożenić się jego brat lub ktoś z rodziny. Kobieta rodzi dziecko nie tego, którego poślubia lecz zmarłego męża. Rut wydaje na świat Obeda, praojca króla Dawida, zapewniając w ten sposób ciągłość rodu i istnienie kolejnych pokoleń Izraela. Żelechower-Aleksiun pokazuje ową waleczność kobiet – idzie jej o ciche bohaterstwo i nadzieję będącą jego podstawą. Historia Rut łączy się z sądem Salomona. Dla kobiety, która jest matką najważniejsze okazuje się to by dziecko żyło. Chodzi o przyszłość. Oczywiście owo przetrwanie, niepoddawanie się pożodze, było szczególnie ważne w czasie Holokaustu i po nim. Pozostali nieliczni… pozostali by podtrzymać życie. Mira przetrwała II wojnę światową. Działając w opozycji widziała upadek antydemokratycznego systemu, w którego ramach stale łamane były prawa człowieka. Dziś wolność wydaje się Mirze znów zagrożona. O tym opowiada drugi z prezentowanych cykli. Bezpośrednią inspiracją były dla niego tzw. „Czarne Protesty”. Ich uczestniczki wzywały polskich parlamentarzystów do odrzucenia ustawy „stop aborcji”. Mira nie angażuje się już polityczne tak jak w latach 80., regularnie chodzi jednak na manifestacje. Jej medium pozostaje przede wszystkim malarstwo. Eteryczne, pełne symboliki obrazy z serii o której mowa, można czytać jako swoiste wezwanie do tego byśmy wszyscy walczyli. Nie żyjemy po to by się poddawać. Musimy być dzielni i stawiać naszymi ciałami opór anihilacji.

Kuratorzy wystawy: Anastazja Jarodzka, Piotr Jakub Fereński, Izabela Duchnowska 

HART to nietypowy produkt gospodarczy - dedykowany kulturze i funkcjonujący jako obiekt dla kultury. Promowana jest tu sztuka współczesna we wszelkich objawach i przejawach. Regularnie organizowane są wernisaże, koncerty, spektakle, spotkania, warsztaty. Działania HARTu finansowane są ze środków własnych.

Polecamy
Ostatnio dodane