Naprawiacze

Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu

„Naprawiacze”
23 października 2021 – 30 stycznia 2022

Kuratorki:
Marta Derejczyk, Olga Budzan

Trudno w jeden dzień uratować świat, ale można zacząć od zacerowania skarpetki.
To hasło bliskie jest kuratorkom najnowszej wystawy czasowej przygotowanej przez Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu. Nosi ona tytuł „Naprawiacze” i prezentuje rzeczy naprawiane i powtórnie wykorzystane. Wśród pokazywanych eksponatów znalazły się m.in. prace Nikofora, dawne formy piernikarskie, ale też obuwie współczesne czy uratowana z kontenera na śmieci figurka z Ćmielowa. Ekologia nie jest ci obojętna? Koniecznie zobacz tę wystawę!

Dawne zasady wiejskiego i miejskiego gospodarowania mogą być wzorem dla dzisiejszych wyznawców idei zero waste. Recycling i upcycling są dziś popularnymi trendami we wzornictwie. To nie tylko chwilowa moda, lecz przede wszystkim wymóg czasów wynikający ze złej kondycji naszej planety.

Wystawa „Naprawiacze” opowiada o ludziach, których działalność obrazuje różne aspekty naprawiania. Podpowiada, jakie strategie postępowania z rzeczami przyjąć, gdy nie chcemy godzić się na świat obiektów jednorazowego użytku. Na wystawie w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu zaprezentowane będą historyczne oraz współczesne przykłady naprawiania i powtórnego wykorzystania. Oprócz wyrobów przedstawiających pracę rzemieślników, na ekspozycji znalazły się także przedmioty naprawione amatorsko, pochodzące zarówno ze zbiorów muzealnych, jak i wypożyczone od osób prywatnych. Będzie można zobaczyć m.in. prace Nikifora, które powstały na odwrociach plakatów i opakowań, misterne dolnośląskie formy piernikarskie zabezpieczane przez zniszczeniem, załatane drewniaki z Bośni i Hercegowiny sprzed 1939 r., ale i obuwie naprawiane współcześnie, artystycznie cerowane skarpetki oraz uratowaną z kontenera na szkło figurkę z Ćmielowa.

Obiekty ilustrują przeróżne typy napraw oraz ponownego przetwarzania, wielokrotnego wykorzystywania i poszukiwania nowych funkcji i znaczenia rzeczy. Wystawa jest więc także hołdem dla ludzkiej pomysłowości i zręczności oraz okazją do pokazania w zupełnie nowym kontekście obiektów na co dzień ukrytych w magazynach muzealnych.

„Kluczowe dla nas było ukazanie powodów stojących za decyzją o ratowaniu przedmiotu – od doceniania szczególnych, sprawdzonych już przez lata jego właściwości, przez przypisywanie mu emocjonalnej czy sentymentalnej wartości do, co jest charakterystyczne dla współczesności, niechęci do pochopnego wyrzucania” – mówią kuratorki wystawy, Marta Derejczyk i Olga Budzan.

Dawniej naprawa (albo naprawianie rzeczy) wynikała (albo wynikało)  przede wszystkim z niedoborów materiałów, dziś towarzyszy najczęściej nadmiarowi, w szczególności produktów. Masowa produkcja rzeczy tanich i jednorazowych dała szansę na zaspokojenie potrzeby posiadania również tym, którzy takiej możliwości wcześniej nie mieli. Nadmiar rzeczy wytworzył więc również nowe rozumienie słowa „śmieci” jako przedmiotów odrzuconych, porzuconych, niepotrzebnych. Obok osób, które wyrzucają, są jednak i takie, które te obiekty gromadzą, naprawiają, przetwarzają, dostrzegając w nich wartość praktyczną, ale również nieoczywiste piękno, świadectwo historii i losów człowieka czy znak czasów.

Tytułowi „naprawiacze” to zarówno dawni mieszkańcy wsi, którzy sami wytwarzali przedmioty na swój użytek i je naprawiali, jak i osoby potrafiące dzisiaj dojrzeć w przedmiotach potencjał wykraczający poza ich pierwotną funkcję. Naprawianie jest czynnością techniczną, mającą swój wymiar fizyczny, ale i metafizyczny czy symboliczny.

Program wydarzeń towarzyszących:

24.10, g. 12:00

Szkatułka z pocztówek

Warsztaty dla dzieci w wieku 8–12 lat, prowadzenie: Marta Derejczyk

Na warsztatach towarzyszących wystawie „Naprawiacze” żadne materiały z drugiego obiegu nie będą nam straszne! Tym razem wykonamy pudełka i szkatułki, wykorzystując do tego celu niepotrzebne już pocztówki. Wszystkie materiały będą dostępne na miejscu, jeśli jednak wolicie zbudować szkatułki z własnych kartek pocztowych, przynieście je na zajęcia!

Bilety w cenie 3 zł do nabycia w kasie muzeum. Zapisy w tygodniu poprzedzającym zajęcia: edukacja@muzeumetnograficzne.pl lub 71 344 33 13.

21.11, g.12:00

Maskotka ze starej skarpetki

Warsztaty dla dzieci w wieku 5–12 lat, prowadzenie: Olga Budzan

Dawniej ze starych kawałków ubrań, futerek i szmatek robiło się zabawki – misie i lalki. Podczas zajęć w Muzeum dzieci pod opieką dorosłych będą mogły spróbować wykonać pacynkę, węża lub misia ze starej skarpetki, rajstopek lub innych przyniesionych przez siebie zużytych ubranek. Obejrzą też kukiełki oraz inne przedmioty wykonane ze zrecyklingowanych materiałów.

Bilety w cenie 10 zł do nabycia w kasie muzeum. Zapisy w tygodniu poprzedzającym zajęcia: edukacja@muzeumetnograficzne.pl lub 71 344 33 13.

Warsztaty dla dorosłych

24.10, g.15:00

Pobite gary. Kintsugi po polsku

Prowadzenie: Olga Budzan

Podczas warsztatów będzie można zreperować ulubioną ceramikę lub porcelanę. Zajęcia poprzedzone zostaną krótką prelekcją na temat japońskiej sztuki reperowania porcelany – kintsugi. Na zajęcia należy przynieść własny stłuczony przedmiot.

Bilety w cenie 5 zł do nabycia w kasie muzeum. Zapisy w tygodniu poprzedzającym zajęcia: edukacja@muzeumetnograficzne.pl lub 71 344 33 13.

19.11, g.18:00

Taniec – „naprawiacz” ciała, duszy i umysłu

Warsztaty tańca intuicyjnego dla dorosłych, prowadzenie: Barbara Przerwa

Taniec intuicyjny, ruch autentyczny to najstarsze formy artystycznej ekspresji człowieka. Nasi przodkowie tańczyli przy wielu okazjach – z radości, żalu, by przebłagać moce natury. Tańcami wojennymi dodawano sobie odwagi, dziękczynnymi świętowano urodzaj czy powodzenie społeczności. Już w starożytności taniec traktowano jako remedium na bolączki ciała, duszy i umysłu. W trakcie warsztatów przyjrzymy się wybranym eksponatom z wystawy czasowej „Naprawiacze” i czerpiąc natchnienie z pomysłowości majsterkowiczów z różnych epok, wypróbujemy na sobie uzdrawiające działanie tańca. Ten ruchu z pewnością wzmocni nasze ciała, pozszywa rozbiegane myśli, zaceruje dziury w duszy, a może nawet poskleja złamane serca…

Bilety w cenie 10 zł do nabycia w kasie muzeum. Zapisy w tygodniu poprzedzającym zajęcia: edukacja@muzeumetnograficzne.pl lub 71 344 33 13.

28.11, g. 15:00

Warsztaty introligatorskie dla początkujących

Prowadzenie: Anna Pastuszka

Warsztaty szycia japońskiego. Podczas spotkania z Anną Pastuszką, graficzką z wrocławskiej spółdzielni PANATO, będzie można wykonać notes z przyniesionego przez siebie papieru makulaturowego. Uczestnicy spotkania będą mogli także zapoznać się z narzędziami oraz warsztatem pracy introligatora.

Bilety w cenie 10 zł do nabycia w kasie muzeum. Zapisy w tygodniu poprzedzającym zajęcia: edukacja@muzeumetnograficzne.pl lub 71 344 33 13.