Stanowisko prawne ws. biletów MPK

Rada Miejska Wrocławia wprowadziła nowe bilety MPK dla studentów stacjonarnych. Zdaniem wielu uchwała jest niezgodna z prawem. Oto opinia prawnika na ten temat.

Uchwała Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 21 maja 2009 r. nr XXXIV/1171/09 w sprawie zmiany Uchwały Nr VIII/275/99 Rady Miejskiej Wrocławia w sprawie zasad odpłatności za usługi przewozowe świadczone środkami lokalnego transportu zbiorowego przyznaje prawo do ulgowych przejazdów komunikacją publiczną na terenie Miasta Wrocławia osobom posiadającym status studenta studiów stacjonarnych szkół wyższych i wyższych zawodowych do ukończenia 26 roku życia.

Ulgi pozbawieni zostali studenci studiów niestacjonarnych (zaocznych i wieczorowych) W dotychczasowym stanie prawnym prawo do ulgowych przejazdów komunikacją miejską mieli wszyscy studenci, niezależnie od rodzaju (trybu) studiów, z ograniczeniem prawa do ulgi osiągnięciem wskazanego wieku.

Zgodnie z art. Art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (T.j z 2001 r. Dz. U. Nr 142, poz. 1591 z późn. Zm.) na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. Akty prawa miejscowego ustanawia rada gminy w formie uchwały (art. 41 ust. 1 ustawy)

Uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. (art. 91 ust. 1 ustawy), zaś o nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru (Wojewoda) w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały. Organ nadzoru, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały lub zarządzenia albo w toku tego postępowania, może wstrzymać ich wykonanie (ust. 2).

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Natomiast zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.

Trybunał konstytucyjny w wydanych przez siebie orzeczeniach wielokrotnie wypowiadał się na temat zasady równości wobec prawa, także w przedmiocie uprawnień przysługujących studentom. W wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 grudnia 2002 r., sygn. akt U/3/02 ( Opubl: Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Seria A rok 2002, Nr 7, poz. 95) Trybunał orzekł, iż § 3 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1996 r. w sprawie opłat paszportowych (Dz. U. Nr 152, poz. 725, oraz z 2000 r. Nr 39, poz. 453) w zakresie, w jakim pozbawia 50% ulgi z tytułu opłaty paszportowej studentów nie będących studentami studiów stacjonarnych i uczniów szkół innych niż dzienne, jest niezgodny z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 14 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, z 1995 r. Nr 36, poz. 175, 176 i 177 oraz z 1998 r. Nr 147, poz. 962).

Uzasadniając orzeczenie Trybunał wskazał, że ,,rozpatrywana przez Trybunał Konstytucyjny sprawa dotyczy szerokiego grona osób, które uczęszczają do różnego rodzaju szkół, w tym szkół wyższych. Osoby takie, jak i wszyscy inni obywatele polscy mają prawo - co do zasady odpłatnie - do otrzymania paszportu. Zaskarżone przepisy wprowadzają 50% ulgę w opłatach za wydanie paszportu w odniesieniu do określonej tam grupy osób. Mając na uwadze względną swobodę ustawodawcy w zakresie kształtowania stosunków prawnych, rozwiązanie takie mogłoby nie budzić zastrzeżeń, gdyby w grupie osób uprawnionych do ulgi, przepisy prawne nie dokonywały nieuprawnionego dalszego wewnętrznego różnicowania. Zakwestionowany przez Rzecznika Praw Obywatelskich przepis został wydany na podstawie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o paszportach (Dz. U. z 1991 r. Nr 2, poz. 5 ze zm.) w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej na mocy ustawy z dnia 5 kwietnia 2002 r. o zmianie ustawy o paszportach (Dz. U. Nr 62, poz. 557), która weszła w życie z dniem 21 lipca 2002 r. Art. 5 ust. 2 ustawy o paszportach stanowi, iż: "Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa wysokość opłat paszportowych, tryb ich uiszczania oraz warunki i zakres stosowania ulg i zwolnień od tych opłat, a także warunki podwyższania opłat w razie zawinionej utraty paszportu. Rozporządzenie powinno w szczególności określać zróżnicowaną wysokość opłat w zależności od rodzaju paszportu, podmioty uprawnione do korzystania z ulg i zwolnień od opłat oraz sposób ustalenia wysokości opłaty za wydanie nowego paszportu, w przypadku gdy poprzedni został utracony".

Konsekwencją delegacji ustawowej zawartej w art. 5 ust. 2 ustawy o paszportach jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1996 r. w sprawie opłat paszportowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 152, poz. 725 ze zm.). § 3 ust. 1 pkt 4 tegoż rozporządzenia stanowi, że ulgową opłatę paszportową w wysokości 50% stawki określonej w § 2 ust. 1 rozporządzenia pobiera się od "uczącej się młodzieży szkół dziennych i studentów studiów stacjonarnych z zastrzeżeniem § 4 pkt 1". Zastrzeżenie to określa, że nie pobiera się opłaty paszportowej (nawet ulgowej wynoszącej 50% stawki podstawowej) za wydanie paszportu małoletnim, którzy w dniu złożenia podania o wydanie paszportu nie mieli ukończonych 16 lat. Osoby te są zatem zwolnione od uiszczania takiej opłaty. W zakwestionowanym przepisie można wyróżnić dwie grupy podmiotów uprawnionych do otrzymania ulgi w opłacie paszportowej: po pierwsze - jest to ucząca się młodzież szkół dziennych, a po drugie - studenci studiów stacjonarnych. Podmioty te mają prawo do otrzymania paszportu po uiszczeniu 50% podstawowej opłaty paszportowej, wynoszącej aktualnie 100 zł. (...) Niewątpliwie ustawodawca, w granicach określonym prawem, ma względną swobodę w określaniu kategorii podmiotów uprawnionych do korzystania z ulg w zakresie opłat paszportowych a także w ustalaniu podmiotów zwolnionych od konieczności uiszczenia takich opłat. Rada Ministrów wykonując upoważnienie zawarte w ustawie o paszportach określiła cztery grupy podmiotów zwolnionych od uiszczania opłaty paszportowej (§ 4 rozporządzenia) oraz cztery grupy podmiotów od których pobiera się jedynie 50% opłaty podstawowej (§ 3 rozporządzenia). Trybunał Konstytucyjny nie jest właściwy do badania celowości takich rozwiązań. Poszukiwanie optymalnych rozwiązań w tej materii mieści się bowiem w gestii suwerennej władzy ustawodawcy. Podkreślić jednak należy, że zwolnienia i ulgi w opłatach paszportowych, jako wyjątki od zasady, powinny być wprowadzane jedynie w prawem uzasadnionych okolicznościach. Nadmiar wyjątków od zasady w zakresie takich obciążeń fiskalnych jak opłaty paszportowe, połączonych z wprowadzeniem różnych zwolnień i ulg prowadzić może do deregulacji systemu prawnego i "zaciemnienia" istoty konkretnej zasady prawnej, a nawet do przekształcenia się wyjątków w zasadę. Tego ustawodawca powinien unikać.

W badanej sprawie zasadą jest uiszczanie opłaty za wydanie paszportu, zaś wyjątki i ulgi przewidziane w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie opłat paszportowych są wynikiem określonego aksjologicznego uzasadnienia i stosownej w tym zakresie polityki prawodawcy. Prawodawca ma niewątpliwie prawo, w ramach swojej władzy dyskrecjonalnej oraz w granicach prawa, wprowadzać wyjątki od zasady powszechności uiszczania opłat paszportowych. Jednakże przy wprowadzaniu takich wyjątków wiążą go konstytucyjnie określone zasady i prawa. W związku z tym powinien mieć na uwadze, zwalniając określoną kategorię podmiotów od prawem określonych obowiązków fiskalnych, albo tworząc dla niej pewne przywileje czy preferencje to, czy nie prowadzi to do naruszenia przepisów Konstytucji, w tym też zasady równości. Jeżeli bowiem wolą ustawodawcy jakaś kategoria podmiotów uzyskała pewne ulgi, to nie można pośród tychże samych podmiotów dokonywać sztucznego i nieprecyzyjnego kolejnego różnicowania, które nie pozostawałoby w żądnym związku ze wspólną cechą tychże podmiotów. Stanowi to bowiem naruszenie konstytucyjnej zasady równości wobec prawa (art. 32 ust. 1 Konstytucji). Na mocy kwestionowanego § 3 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie opłat paszportowych, ulgową opłatę paszportową pobiera się jedynie od uczącej się młodzieży szkół dziennych i od studentów studiów stacjonarnych. Faktem powszechnie znanym jest to, że szkoły dzienne i studia stacjonarne to nie jedyne miejsca, w których kształci się młodzież. Na mocy jednak kwestionowanego przepisu, tylko te osoby zostały zwolnione od uiszczenia 100% opłaty za wydanie paszportu. Wprowadzając do obrotu prawnego przepis § 3 ust. 1 pkt 4 Rada Ministrów dokonała wybiórczego, przypadkowego dookreślenia tego, jaka grupa osób uczących się (studiujących) może korzystać z ulgowej opłaty paszportowej. Zgodzić należy się z Rzecznikiem Praw Obywatelskich i Prokuratorem Generalnym, że tego typu rozwiązanie jest niezgodne z zasadą równości wobec prawa wyrażoną w art. 32 Konstytucji. Jeżeli bowiem wprowadza się do systemu prawnego wyjątki (ulgi, zwolnienia, przywileje) to powinny one dotyczyć wszystkich podmiotów wyróżniających się w równym stopniu wspólną cechą istotną. Rada Ministrów wprowadziła wyjątki jedynie w odniesieniu do części podmiotów z danej grupy. Takie rozwiązanie jest nieuprawnione z punktu widzenia wskazanego przez wnioskodawcę wzorca kontroli. Trybunał Konstytucyjny, m.in. w wyroku z 12 października 2000 r. (K 1/00, OTK ZU nr 6/2000, poz. 185) stwierdził, że z konstytucyjnej zasady równości (art. 32) wynika nakaz jednakowego traktowania podmiotów prawa w obrębie określonej klasy (kategorii). Wszystkie podmioty charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną (relewantną) powinny być traktowane równo, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących, jak i faworyzujących. Prawodawca nie może określać kręgu osób uprawnionych w sposób dowolny. Przyznając konkretne uprawnienia bądź przywileje, winien czynić to w stosunku do wszystkich podmiotów charakteryzujących się daną cechą wspólną, albo też zrezygnować z ich stosowania w stosunku do wszystkich podmiotów w ramach danej klasy. Odstępstwa od równego traktowania podmiotów podobnych muszą: po pierwsze, mieć charakter relewantny, a więc pozostawać w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią danego unormowania oraz służyć realizacji tego celu i treści; po drugie, mieć charakter proporcjonalny, a więc waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego potraktowania podmiotów podobnych; po trzecie, pozostawać w jakimś związku z innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi, w szczególności z zasadami sprawiedliwości społecznej. Zdaniem Trybunału, status ucznia czy studenta stanowi w perspektywie przywilejów związanych z ulgami za opłaty paszportowe istotną cechę wspólną. W takim stanie rzeczy przyjęte w rozporządzeniu kryterium różnicowania ma charakter dyskryminacyjny. Nie daje się też pogodzić z zasadą sprawiedliwości. Niezależnie bowiem od wyboru systemu nauki, podejmujący ją uzyskują status ucznia lub studenta, a u podstaw ich obowiązków i praw leżą podobne zasadnicze założenia prawne, znajdujące odzwierciedlenie często w tych samych przepisach prawnych. Dyplomy i świadectwa uczniów i studentów mają też formalnie taką samą wartość. Jeżeli uznać, że ratio legis rozwiązania przyjętego w kwestionowanym przepisie znajduje swoją podstawę w stopniu zamożności uczniów i studentów i powiązane jest z odpłatnością za studia i naukę w szkole, to założenie takie jest nieprawdziwe i to z kilku względów. Po pierwsze - odpłatność za studia i naukę w szkole z reguły w ogóle nie jest powiązana ze stanem zamożności studentów i uczniów, lecz przede wszystkim z charakterem szkoły (państwowa, niepaństwowa) lub formą pobierania nauki (dzienna, wieczorowa, zaoczna itd.). Po drugie - odpłatność za studia i naukę w szkole w szkołach i szkołach wyższych niepaństwowych dotyczy z reguły także studentów studiów stacjonarnych i uczniów szkół dziennych. Po trzecie - wybór innych form nauki w szkole niż nauka w szkołach dziennych oraz wybór innych studiów niż stacjonarne, jest często uwarunkowany bardzo trudną sytuacją materialną, która wymusza przyjęcie formuły np. studiów zaocznych i wybór nauki w trybie wieczorowym, ponieważ stwarza to możliwość zarobkowania i samodzielnego utrzymania się, w tym też ponoszenia różnych kosztów związanych z kształceniem się. Nie można więc zgodzić się z uogólnieniem, że sytuacja prawna studentów studiujących w innym trybie niż stacjonarny i uczniów uczących się w innym trybie niż dzienny, daje podstawę do wyciągnięcia wniosków, co do ich sytuacji materialnej. Jeżeli tak, to często wnioski w tym zakresie mogą być odwrotne od tych, które legły u podstaw rozróżnienia. W takim stanie rzeczy niedopuszczalna jest tego typu kategoryzacja i jednoznaczne stwierdzenie, że jedna z owych grup podmiotów ma lepsze czy też gorsze warunki do zarobkowania, albo też lepszą lub gorszą sytuację materialną. Uproszczenie takie mogłoby doprowadzić do twierdzenia, że osoby uczące się w systemie dziennym to wyłącznie osoby niezarabiające, zaś wszyscy studenci (uczniowie) zaoczni - są osobami pracujący i mogącymi (oprócz odpłatności za studia), ponosić dodatkowe inne koszty, których nie ponoszą (lub ponoszą jedynie częściowo) studenci studiów dziennych. W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że charakter niektórych studiów dziennych może umożliwiać podjęcie pracy zarobkowej, jak i odwrotnie - charakter oraz faktyczna sytuacja na rynku pracy - może uniemożliwić podjęcie pracy przez studentów studiów zaocznych. Nie można więc zgodzić się z Prezesem Rady Ministrów, że kryterium którego istnienie uzasadnia różnicowanie pozycji prawnej studentów (uczniów) studiów stacjonarnych (szkół dziennych) i studiów (szkół) zaocznych i wieczorowych jest ich różna sytuacja finansowa wynikająca z obiektywnie różnych okoliczności zarobkowania obu grup studentów i uczniów.

Zdaniem Trybunału wyodrębnienie spośród "uczącej się młodzieży" i "studentów" dwóch grup "uczącej się młodzieży szkół dziennych" oraz "studentów studiów stacjonarnych" narusza zasadę równości. Poza tym do przyjętego w rozporządzeniu różnicowania prawodawca posłużył się nieprecyzyjnymi pojęciami, znajdującymi oparcie w nieznanych ustawodawstwu polskiemu określeniach nazw poszczególnych kategorii studentów i uczniów. Ustrojodawca, ani też ustawodawca nie dokonuje różnicowania studentów (uczącej się młodzieży) w taki sposób aby istniały podstawy do odrębnego preferencyjnego traktowania studentów studiów stacjonarnych (uczącej się młodzieży szkół dziennych) i wyłączenia ich odpowiednio z ogólnej kategorii "student" i "ucząca się młodzież". W odniesieniu do grupy "studentów" brak jest przesłanek zróżnicowania praw studentów "studiów stacjonarnych" oraz pozostałych studentów. Zarówno w ustawie z 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 1990 r. Nr 65, poz. 385, ze zm.), jak i w ustawie z 26 czerwca 1997 r. o wyższych szkołach zawodowych (Dz. U. z 1997 r. Nr 96, poz. 590 ze zm.) brak jest rozróżnienia pomiędzy studentami w zależności od tego czy studiują w uczelni państwowej czy niepaństwowej oraz od systemu studiów. Nie oznacza to jednak, że zasada ta nie doznaje wyjątków. Wyjątek przewidziany jest między innymi w art. 75 ust.1 i 2 ustawy o wyższych szkołach zawodowych, gdyż prawo do pomocy materialnej ze środków budżetu państwa przysługuje studentowi studiów dziennych niepaństwowej uczelni zawodowej. Ponadto, rozporządzenie Rady Ministrów z 22 stycznia 1991 r. w sprawie warunków, form, trybu przyznawania i wypłacania oraz wysokości świadczeń pomocy materialnej dla studentów studiów dziennych (Dz. U. z 1991 r. Nr 9, poz. 32 ze zm.) ogranicza pomoc materialną dla studentów studiujących w systemie wieczorowym albo zaocznym, co w tym konkretnym przypadku nie różnicuje praw studentów, gdyż dotyczy dających się wyodrębnić dwóch grup podmiotów, co potwierdził Trybunał w wyroku z 2 lipca 2002 r. (sygn. akt U 7/01, OTK ZU nr 4A/2002, poz. 48). Żadne inne przepisy nie różnicują jednak w taki sposób praw studentów. Pośród nich można wyróżnić między innymi ustawę z dnia 17 lipca 1998 r o pożyczkach i kredytach studenckich (Dz. U. Nr 108, poz.. 685). Prawo do pożyczki lub kredytu przysługuje bowiem, co do zasady, każdemu studentowi, który rozpoczął studia przed ukończeniem 25 roku życia. Nie ma znaczenia więc to, czy o pożyczkę lub kredyt stara się student studiów dziennych, wieczorowych, czy też zaocznych. Wszyscy bowiem studenci, tworzący jednorodną klasę podmiotów mają prawo do tego typu pomocy ze strony państwa. Podobnie również ustawa z 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów do bezpłatnego środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. Nr 54, poz. 254 ze zm.) nie różnicuje statusu studentów. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 "do ulgi 49% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej (...) uprawnione są następujące osoby: 1) dzieci i młodzież (...) nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia; 2) studenci do ukończenia 26 roku życia". Przepisy te można wprost porównać do zaskarżonych przez Rzecznika Praw Obywatelskich. Dotyczą bowiem zarówno dzieci i młodzieży (uczącej się młodzieży - zgodnie z terminologią zaskarżonego rozporządzenia) oraz studentów. Porównywane przepisy dotyczą także zastosowania pewnych ulg przy ogólnie przyjętej zasadzie odpłatności za poszczególne usługi. Można w tych przypadkach stwierdzić, że poprzez odpowiednie regulacje prawne państwo niejako rezygnuje z części należności publicznoprawnych. W jednym przypadku będzie to część opłaty paszportowej (ulga 50%), zaś w drugim przypadku - część opłat za przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego autobusowego (ulga 49%). Warto podkreślić, że ustawodawca mógł w obu przypadkach zastosować ogólną zasadę polegającą na pełnej odpłatności, zarówno za przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego autobusowego, jak i za wydanie paszportu. Wola ustawodawcy była jednak inna i zastosowano pewne ulgi (przywileje) w stosunku do wymienionych grup podmiotów. Jeżeli już je zastosowano, to zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, niedopuszczalne jest - w obrębie jednorodnej kategorii osób, czy to studentów, czy też uczniów - dodatkowe różnicowanie tych samych podmiotów. (...) Zasada równego traktowania ma charakter uniwersalny, a w konsekwencji prawodawca musi bez względu na to, czy w odniesieniu do danej materii normatywnej zostały sformułowane czy też nie wyraźne wymagania równego traktowania - uwzględniać zakaz rozwiązań dyskryminujących jakąkolwiek kategorię adresatów normy prawnej. Realizacja zasady równości nie oznacza oczywiście braku możliwości zróżnicowania czy odmiennego kształtowania sytuacji prawnej poszczególnych kategorii adresatów normy prawnej. Stąd też samo zróżnicowanie nie jest (nie może być) dowodem istnienia nierówności (por. orzeczenie TK z 4 lutego 1997 r., sygn. akt P 4/96, OTK ZU nr 1/1997, poz. 3). Rodzaj i głębokość zróżnicowań muszą jednak zawsze znajdować usprawiedliwienie, zważywszy na cechy prawne relewantne odnoszone do określonej kategorii adresatów, przy czym ową relewantność należy ocenić z punktu widzenia celów regulacji i innych wartości konstytucyjnie chronionych. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego w przedmiotowej sprawie nie zachodzą takie przesłanki uzasadniające różne traktowanie podmiotów posiadających te same cechy wspólne, umożliwiające sklasyfikowanie ich jako jednolitą grupę podmiotów. Zróżnicowanie wynikające z trybu studiowania (nauki) nie powinno oddziaływać na inne elementy określające pozycję studenta (ucznia).

Biorąc pod uwagę przedstawioną argumentację, stwierdzić należy, że § 3 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie opłat paszportowych jest niezgodny z art.32 Konstytucji, w zakresie w jakim ulgowa opłata paszportowa przysługuje wyłącznie uczącej się młodzieży szkół dziennych i studentom studiów stacjonarnych. Przepisy te, nie dość bowiem że są sformułowane bardzo nieprecyzyjnie i niezgodnie z zasadami poprawnej legislacji, to wyłączają możliwość skorzystania z 50% ulgi za opłatę paszportową niektórych studentów i uczniów, wyłączonych w oparciu o zupełnie niezrozumiale kryterium. Niezgodność kwestionowanego przepisu z art. 32 Konstytucji, wynika z tego, że wprowadzona ulga nie obejmuje całej, jednorodnej klasy podmiotów (studentów i uczniów), lecz jedynie ich część. Zarzut nierówności formułowany jest ze względu na wyłączenie co do zasady całej populacji studentów (uczniów) między innymi wieczorowych i zaocznych z możliwości skorzystania z prawem przewidzianej ulgi w opłacie paszportowej. Nie oznacza to, że studenci ci (uczniowie) nie mogą być traktowani inaczej, w sposób zróżnicowany i odmienny w pewnym zakresie (np. co do pewnych typów świadczeń) w stosunku do studentów (uczniów) dziennych. W przedmiotowej sprawie dyskryminujący charakter ma bowiem samo wyłączenie dużej grupy studentów (uczniów) z możliwości uiszczenia ulgowej opłaty paszportowej w oparciu o kryterium, które w tym konkretnym przypadku nie może być zastosowane.

Art. 188 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym przyznaje każdemu studentowi prawo do korzystania z 50% ulgi w opłatach za przejazdy publicznymi środkami komunikacji miejskiej. Przepis ten nie różnicuje uprawnień studentów do korzystania z ulgowych przejazdów miejską komunikacją publiczną w zależności od tego czy są studentami stacjonarnymi czy niestacjonarnymi (zaocznymi, wieczorowymi).

Wskazana uchwała Rady Miejskiej Wrocławia nie może regulować zasad korzystania z ulg w opłatach za przejazdy miejską komunikacją publiczną w sposób sprzeczny z konstytucją i z ustawami, są to bowiem akty prawne wyższego rzędu.

Wnioski:

Wskazana uchwała, w zakresie w jakim pozbawia prawa do ulg w opłatach za przejazdy miejską komunikacją publiczną studentów studiów niestacjonarnych jest niezgodna z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z art. 188 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym.

W związku z powyższym wskazana uchwała Rady Miejskiej Wrocławia jest sprzeczna z prawem i jako taka powinna zostać uznana za nieważną przez organa nadzoru - Wojewodę.

Przygotował: Michał Królak (prawnik)