Poszukiwacze planet w Toruniu

Poszukiwaniom planet pozasłonecznych poświęcona będzie międzynarodowa konferencja ,,Extrasolar Planets in Multi-body Systems: Theory and Observations", która odbędzie się w dniach 25-28 sierpnia w Toruniu. Wezmą w niej udział m.in. odkrywcy pierwszych planet poza Układem Słonecznym: prof. Geoffrey Marcy z amerykańskiego Uniwersytetu Berkeley  oraz prof. Aleksander Wolszczan z Uniwersytetu PennState oraz UMK.  

Wiodącym tematem spotkania są układy planetarne, składające się z wielu obiektów. W tej klasie znajdują się zarówno systemy wieloplanetarne podobne do naszego Układu Słonecznego, jak i planety występujące w wielokrotnych układach gwiazdowych. W programie konferencji szczególny nacisk położono na przegląd zaawansowanych naukowo i technologicznie  metod obserwacyjnych. Istotnym tematem dyskusji  będzie teoria powstawania planet, której twórcy zmagają się z problemem wyjaśnienia genezy oraz niespodziewanej różnorodności wykrytych do tej pory systemów planetarnych. Wśród odkrytych do tej pory około 30 wielokrotnych układów planetarnych tylko kilka  przypomina dobrze nam znany Układ Słoneczny. Odkrycia te spowodowały renesans różnych dziedzin astronomii, w szczególności klasycznej mechaniki nieba, która stała się ważnym narzędziem matematycznej analizy i interpretacji obserwacji. Badania planet pozasłonecznych jednoczą astronomów zajmujących się pozornie oderwanymi od siebie, wąskimi zagadnieniami, w poszukiwaniu odpowiedzi na podstawowe pytania o nasze miejsce we Wszechświecie.
      
Konferencja, która pod względem zasięgu tematycznego oraz międzynarodowego gremium uczestników jest pierwszym tego typu wydarzeniem zorganizowanym w Polsce, nieprzypadkowo odbywa się w Toruniu. Pierwszy układ planetarny odkrył bowiem toruńczyk Mikołaj Kopernik, rewolucjonizując naszą wiedzę o Wszechświecie poprzez właściwe określenie architektury Układu Słonecznego. Pierwszy pozasłoneczny układ planetarny odkrył w 1992 roku prof. Aleksander Wolszczan, wywodzący się z toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Układ ten, złożony z trzech planet o wielkości kilku mas Ziemi, krążących wokół pulsara PSR 1257+12, nadal zadziwia orbitalnym podobieństwem do Układu Słonecznego, choć planety obiegają gwiazdę neutronowa, która w niczym nie przypomina Słońca. Również toruńczyk, doc. Maciej Konacki, jest autorem odkrycia pierwszej planety krążącej w układzie trzech gwiazd. Poszukiwania planet przy gwiazdach starszych od Słońca za pomocą 10-metrowego teleskopu Hobby-Eberly (HET) w Teksasie (USA)  - jednego z największych na świecie - stały się jednym z wiodących tematów badawczych realizowanych obecnie w Centrum Astronomii UMK przez zespół pod kierownictwem dr hab. Andrzeja Niedzielskiego. Badania te również owocują odkryciem kilku nowych układów planetarnych.
    
W obradach udział weźmie około 80 naukowców z całego świata. Wśród astronomicznych osobistości, które zasiadły w naukowym komitecie organizacyjnym konferencji oraz są uczestnikami spotkania, znajdują się prof. Geoffrey Marcy (Uniwersytet Berkeley, USA)  oraz prof. Aleksander Wolszczan (PennState i UMK)  - odkrywcy pierwszych planet poza Układem Słonecznym, a także prof. John Papaloizou (Uniwersytet Cambridge, Wielka Brytania), twórca nowoczesnej teorii powstawania układów planetarnych, oraz prof. Jacques Laskar (Obserwatorium Paryskie, Francja), który jest autorem prac wyjaśniających wiekową ewolucję orbitalną planet Układu Słonecznego.

Konferencja, której ogranizatorem jest Centrum Astronomii UMK, odbędzie się w dniach 25-28 sierpnia w Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu". Uroczyste otwarcie nastąpi 25 sierpnia o godz. 9.00. Honorowy patronat nad spotkaniem objęli Prezydent Torunia i Rektor UMK.