Powinieneś mi mówić na ty

Pamięć. Co to właściwie jest?

Proces powstawania i odtwarzania wspomnień jest bardzo złożony. Gdy bohater W stronę Swanna, pierwszej części cyklu W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta, kosztuję magdalenkę zanurzoną w lipowej herbacie, przypominają mu się "wszystkie kwiaty z naszego ogrodu i z parku pana Swanna i lilie wodne z Vivionne, i prości ludzie ze wsi, i ich domki, i kościół, i całe Combray i jego okolice". Nie tylko pojedyncza informacja, ale także miejsca, zapachy, smaki i emocje aktywują różne części naszej kory mózgowej jednocześnie. Wbrew naszemu przekonaniu pamięć nie działa jak nagranie wideo, które odtwarza dokładnie to, co widzieliśmy, słyszeliśmy.

Gdy w mózgu zaczyna się tworzyć nowe wspomnienie, uaktywniają się połączenia synaptyczne pomiędzy konkretnymi neuronami. Następuje synteza białek, która służy przebudowie synaps. Ten proces nazywa się konsolidacją wspomnienia. Gdy przywołujemy wspomnienie – białka są na nowo syntezowane, a wspomnienie za każdym razem jest nieco przebudowywane. Ten proces to rekonsolidacja. Przywoływanie wspomnień jest jak granie w teatrze: za każdym razem to trochę inny spektakl. Dlatego często spieramy się z kimś o różne wersje tych samych wydarzeń. Pamięć to umiejętność przechowywania i odtwarzania informacji dotyczących przeszłych doświadczeń – własnych i tych przekazanych przez inne osoby. A co, jeśli w relacjach z innymi ludźmi manipuluje się wspomnieniami i pamięcią?

Czy można naprawdę zapomnieć? I co to znaczy "przypomniało mi się"?

A może pamięć jest jakimś osobnym bytem?