Metamorfoza/magia w obrazie

Od 15 września w murach Galerii Miejskiej we Wrocławiu będzie można obejrzeć wystawę polskiego realizmu magicznego. „Metamorfoza/magia w obrazie” to prezentacja kolekcji Małgorzaty i Adama Krużyckich, na których prośbę wybrani artyści stworzyli dzieła inspirowane pojęciem metamorfozy.

Na propozycję stworzenia obrazów inspirowanych metamorfozą odpowiedziało 48 twórców, którzy namalowali łącznie 61 dzieł. Zbiór przedstawia różnorodne spojrzenie artystów, zarówno uznanych, jak i tych początkujących. Skupia się on wokół przemiany, zmienności świata, zmienność cielesnej i duchowej formy człowieka, czyli jednego z najstarszych toposów naszej kultury. Przez swą wieloznaczność i rozpiętość jest interpretowany i opowiadany na wiele sposobów.

Warto przytoczyć tu dwóch autorów, którzy zarysowali mapę, po której dziś poruszamy się w naszym myśleniu o metamorfozie – przemianie: „Jesteśmy i nie jesteśmy zarazem – życie jest ciągłą zmianą, jest ciągłym rodzeniem się i śmiercią”. To ten, który nadał filozoficzny kształt naszemu odczuwaniu procesualności – Heraklit z Efezu. A z drugiej strony: „Gdy zaś inne stworzenia wzrok spuszczają w ziemię, człowiek otrzymał postać wyniosłą, miał nakaz patrzeć w niebo, twarz zwracać ku gwiazdom” to „Metamorfozy” Owidiusza. I tak między przemijaniem i Duchowością, Ziemią i Gwiazdami rozpięte są prezentowane na wystawie „Metamorfoza” dzieła. I wierzyć trzeba, że między nimi krąży dusza wielkiego polskiego artysty Zdzisława Beksińskiego, którego pamięci wystawa jest dedykowana.

Prezentowane na wystawie prace plasują się w nurcie surrealizmu i realizmu magicznego.

W kolekcji znajdują się zarówno dosłowne przedstawienia metamorfozy, a także te metaforyczne i wykorzystujące symbolikę (posługujące się motywem zegarów, odwołujące do jednej z nimf – Dafne,  imaginacyjnej architektury czy iluzorycznych aniołów). W dziełach wystawy „Metamorfoza” zobaczymy wprowadzone w stateczny kadr malarski poruszenie i niepokój, które wzbogacają nieruchome „tu i teraz” o zapomniane „przed” i nieznane „po”.

Pozorna obiektywność malarstwa realistycznego okazuje się tu złudna i niewystarczająca z chwilą, gdy twórca uświadomi sobie nieobiektywność samej rzeczywistości, nieustanną zmienność świata wraz z towarzyszącymi mu zmianami geologicznymi, kiełkowaniem i gniciem, podzwanianiem kielni i warkotem bombowców. Dzięki uzmysłowieniu sobie wariabilizmu świata realnego, może on powoływać do istnienia fantastyczne światy malarskie, podlegające gwałtowniejszym niejako przekształceniom, pełnych przenikających się form i przejść. Natomiast widz, który odważy się na wyprawę w głąb złudnych przestrzeni dzieł wystawy „Metamorfoza/magia w obrazie” ma szansę by samemu przejść metamorfozę i zacząć postrzegać świat i siebie od innej - nowej strony.