Ars Cantus

Ars Cantus

Monika Wieczorkowska - Sopran
Piotr Olech - Alt
Maciej Gocman - tenor
Piotr Karpeta - bas
Tomasz Dobrzański - flet prosty
Marek Nahajowski - flet prosty
Paweł Zalewski - viola da gamba
Kazimierz Pyzik - vila da gamba
Milena Dobroć - aryclutnia
Ewa Prawucka - pozyty

Program:
Emilio de'Cavalieri Lamentationes Hieremiae Prophetae cum Responsoriis Officii Hebdomadae Maioris,
Florentino Maschera - Canzon
Cristofano Malvezzi - Sinfonia
Emilio de'Cavalieri - Sinfonia

Przedsięwzięcia teatralno-muzyczne florenckiego dworu medycejskiego były pod koniec XVI wieku terenem pierwszych prób stworzenia sztuki w "stile rappresentativo", posługującej się nowymi środkami wyrazu. Najważniejszym z nich był, oparty na zasadach antycznych recytatywny styl śpiewu. Jako zarządca uroczystości dworskich działał tu Emilio de' Cavalieri głównie jako organizator, ale także jako kompozytor, a nawet choreograf. Będąc "nobile dilettante" Cavalieri interesował się wszelkimi dziedzinami sztuki. Kolekcjonował dzieła sztuk plastycznych, zajmował się budownictwem
instrumentów, projektując organy enharmoniczne. Działalnością kompozytorską zajmował się w zasadzie marginalnie, jednak mimo to jego twórczość ma wielkie znaczenie w historii muzyki. Uważa się, że w swych awangardowych próbach kompozytorskich Cavalieri wyprzedzał Cacciniego. Dwie jego
kompozycje napisane w czasie działalności na dworze - wykorzystujące nowoczesne środki wyrazu dramaty pastoralne z lat 1590 i 1595 niestety, nie zachowały się. Najważniejsza kompozycja, słynna Rappresentazione di anima et di corpo (Rzym, 1600), jest jednym z pierwszych wydanych drukiem przykładów muzyki w stylu recytatywnym.

Lamentacje i responsoria na Wielki Tydzień Cavalieri napisał również dla dworu medycejskiego w 1599 roku. Także i tu kompozytor wykorzystał niezwykle awangardowe środki wyrazu w ustępach solowych, po raz pierwszy w historii stosując basso continuo w muzyce liturgicznej. Ustępy chóralne w 5-głosowym opracowaniu mają w przeważającej części fakturę homofoniczną, podporządkowaną prozodii tekstu.

Łaciński tekst lamentacji tradycyjnie podzielony jest na ustępy uporządkowane według liter alfabetu hebrajskiego. Każda z liter ma swoje opracowanie muzyczne, które dla kontrastu z ustępami łacińskimi kompozytor napisał w dawnym stylu polifonicznym. W programie naszego koncertu znajdują
się lamentacje i responsoria przeznaczone na Wielki Czwartek.

Ważne przemiany stylu w końcu wieku XVI zwykle odwracają naszą uwagę od innego zjawiska: przyspieszenia rozwoju muzyki czysto instrumentalnej. Paradoksalnie, w czasach renesansu, okresie burzliwego rozwoju wszystkich rodzin instrumentów, renesansowi instrumentaliści wykonywali prawie
wyłącznie muzykę wokalną. Jednym z pierwszych kompozytorów piszących na instrumenty był Florentio Maschera, kompozytor działający w Wenecji, organista i wirtuoz wioli da braccio. Za jedne z najwcześniejszych utworów instrumentalnych uważa się jego 21 canzon wydanych w zbiorze "Il primo libro de Canzoni da sonare a quattro voci" Brescia 1584, które miały jeszcze 4 wydani we Florencji. Jego sinfonia pochodzi ze zbioru "Intermedii e concerti" (Wenecja 1601) zawierającego muzykę intermediów wykonanych w 1589 podczas zaślubin Ferdynanda Medici z Krystyną Lotaryńską. Sinfonia samego Emilio de'Cavalieri pochodzi z "Rappresentatione di anima et di corpo".
/opracowanieTomasz Dobrzański /


Ars Cantus
Wykonuje muzykę dawnych epok od średniowiecza, do wczesnego baroku. Istotną część repertuaru zespołu stanowią muzyczne zabytki Dolnego Śląska.

Ars Cantus wystąpił na festiwalach w Polsce, na koncertach we Włoszech, w Belgii, Niemczech, Czechach, na Słowacji i w Austrii. W 2004r. Koncert zespołu był transmitowany ze Studia S1 do krajów EBU (Europejskiej Unii Nadawców Radiowych i Telewizyjnych).

Podczas XI Festiwalu Muzyki Dawnej na Zamku Królewskim w Warszawie Ars Cantus otrzymał nagrodę za "największą indywidualność artystyczną". W 2003 r. ukazała się płyta "Musica Rediviva z wrocławskich druków muzycznych XVI i XVII wieku", która została uhonorowana Wrocławską Nagrodą Muzyczną 2003. Dwa lata później w 2005 r. wydano płytę "Musica Figurata we Wrocławiu i na Śląsku w wiekach XIV i XV". Obie płyty nominowano do nagrody "Fryderyk".W 2006 r. w ręce melomanów trafiła kolejna płyta SACD "Musica Divina z rękopisu biblioteki Krasińskich". W lutym 2007 płytę nominowano do nagrody Fryderyk' 2006.

Tomasz Dobrzański
Ukończył wrocławską Akademię Muzyczną w klasie klarnetu prof. Mieczysława Stachury. Flet prosty studiował u Gabriela Garrido w Centrum Muzyki Dawnej przy Conservatoire Populaire w Genewie oraz u Michela Pigueta w Bazylei (Schola Cantorum Basiliensis), gdzie studiował także klarnet historyczny pod kierunkiem PierreAndré Taillarda. Umiejętności doskonalił na licznych kursach interpretacji w Polsce i za granicą. Jako członek wielu formacji muzyki dawnej gra również na renesansowych instrumentach stroikowych oraz mandorze. Występuje jako solista, opracowuje muzycznie spektakle taneczne i teatralne. Prowadzi klasę fletu prostego we wrocławskiej Akademii Muzycznej
oraz w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia we Wrocławiu. Działa jako popularyzator muzyki dawnej, prowadząc zajęcia i wykłady na kursach interpretacji. Zajmuje się również kopiowaniem i rekonstrukcją dawnych instrumentów muzycznych.